Γράφει η Ευαγγελία Τυμπλαλέξη.
Προσδοκώντας να ορίσουμε την έννοια της Τάξης, ίσως να καταλήγαμε στο συμπέρασμα της συνύπαρξης πολλαπλών συσσωματώσεων, οι οποίες καθορίζονται από ευδιάκριτες αρχές. Όταν ωστόσο η «κοινωνική ομαλότητα» αντιδιαστέλλεται τον «κοινωνικό κλυδωνισμό», δυσκολευόμαστε να εντοπίσουμε αν η αναρχία αφορά σε αιφνίδια αλλαγή συμπεριφορών ανθρώπων ή σε αδόκητη εμφάνιση γενικευμένης άτακτης κατάστασης. Οι κυρίαρχες χώρες, αν και σε εμπόλεμη κατάσταση, εμφανίζονται ενίοτε μεθοδικές-τακτικές στο εσωτερικό του πυρήνα τους, κάτι που αποτελεί ερμητικό σύγγραμμα προς ανάλυση. Ο Αυγουστίνος Ιππώνος, δυτικόφρων θεολόγος του οποίου η φιλοσοφία επενεργεί καταλυτικά στο χριστιανικό δόγμα, υποστήριζε τον 5ο αιώνα ΚΠ, πως μια καλή διάταξη διαφόρων μερών, καθένα απ’ τα οποία τοποθετείται στην καταλληλότερη γι’ αυτό θέση, για να εξάρει σκοπούς κι αξίες και ν’ αποτελέσει χρήσιμο σημείο εκκίνησης. Δόκιμο θα ήταν εδώ να εστιάσουμε στο γεγονός πως κάθε κοινωνία θηρεύει διακανονισμούς, οι οποίοι να την προάγουν, πως θα διασφαλιστεί η εφαρμογή των υποσχέσεων, όταν αυτές συμφωνηθούν, και πως θα αποφευχθεί κατά το μέγιστο δυνατόν η προσβολή του παγιωμένου ιστού της. Ωσαύτως ενδεχομένως και η καταφυγή στη βία ν’ αποδεικνύεται εύλογη, όταν ο άνθρωπος δεν αισθάνεται ασφαλής εναντίον της απειλής του θανάτου ή διάφορων βλαβών. Αν ανατρέξουμε στην ταινία Φραγκενστάιν της Μαίρυ Σέλλεϋ, το Τέρας είναι αυτοπαθές. Όπως κάθε οδηγός υπόκειται σε αυτοκινητιστικό ατύχημα, ομοίως η Κοινωνία υποβάλλεται σε στιγματισμό-παραμόρφωση κατά τον αφορισμό της. Μία Κοινωνία αφορίζεται, όταν εκτίθεται σε αμηχανία, δηλαδή όταν έχει προσαρτήσει τους θεσμούς της και δεν απομένει παρά να τους υπερσκελίσει. Σύμφωνα με τον Carlo Galli, φιλόσοφος πολιτικής θεωρίας, η εν λόγω αμηχανία παρεμφαίνει ένα δίπολο υποκειμενικής και αντικειμενικής δομής. Στην πρώτη περίπτωση και εν μέσω κατάστασης κακοφανισμού ο Πολίτης αγνοεί επιδεικτικά τα κοινοβουλευτικά τεκταινόμενα, στάση που καταγάγει πύρρειο νίκη. Η οργίλη απάθεια μεταφράζεται σε υποχωρητικότητα και αντιστοιχεί σε μία φαταλιστική εγκαρτέρηση. Στην δεύτερη περίπτωση πηγάζει από τη νομική παρακαταθήκη, η οποία καραβοτσακισμένη αδυνατεί να εκπληρώσει τις αναληφθείσες υποχρεώσεις της ως προς τον ανθρωπιστικό της στόχο.
Δια της βίας και των όπλων…
Την ίδια στιγμή που το ιδεώδες της Δημοκρατίας υπερβαίνει τις προσδοκίες της κάθε φιλοσοφικής μεθερμήνευσης, η Κοινωνική ευταξία δεν επιτυγχάνεται μέσω δημοκρατικών διαδικασιών. Όλο και περισσότεροι πολίτες αποφαίνονται για την αποκαρδιωτική παραφθορά της. Απ’ τα «ηλεκτρικά όνειρα» πολλών θυμάτων του Κάμερον, ψυχίατρος που υπέβαλε τους ασθενείς σε ηλεκτροσόκ, μέχρι τους βασανισμούς σε φυλακές υψίστης ασφαλείας, η έρευνα οδηγεί σε ειδεχθή ψήγματα καταστολής. Την δεκαετία του 1950 η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ παρείχε χρηματική επιχορήγηση στο Ινστιτούτο Άλαν του πανεπιστημιακού ιδρύματος του Μακγκίλ για να τελεστούν πειράματα σε ανθρώπους, οι οποίοι τέθηκαν σε απομόνωση για εβδομάδες-υπεβλήθησαν σε ηλεκτροσόκ-τους χορηγήθηκαν αναμείγματα φαρμάκων, όπως το ψυχεδελικό LSD και το παραισθησιογόνο PCP, γνωστό ως «αγγελόσκονη», τα οποία εβρίσκοντο σε πειραματικό στάδιο. Οι πειραματισμοί ήγον τους παθόντες σε παλινδρομήσεις στη βρεφική ηλικία με τη νοημοσύνη τους να περιπίπτει σε δεδομένα προ-λεκτικά. Το σκάνδαλο δηλοποιείται εν έτει 1970, με την ψήφιση του Νόμου περί Ελευθερίας της Πληροφόρησης, κάτι που επισύρει την οργή των ανυποψίαστων θυμάτων, οι οποίοι προσέφυγαν μαζικά σε αγωγές. Στις παρατεταμένες δίκες απεδείχθη η απεχθής παραβίαση της Ιατρικής Δεοντολογίας: οι πάσχοντες είχαν στραφεί στον Κάμερον προς επίλυση-αρωγή για ελάσσονες ψυχικές διαταραχές, όπως επιλόχεια κατάθλιψη-άγχος, και κατέληξαν αθύρματα χρήσης εν αγνοία τους, αφού αντιμετωπίστηκαν σαν πειραματόζωα για να κορεσθεί η δίψα της CIA προς άγραν πληροφοριών σχετικά με τον έλεγχο της σκέψης. Το 1988 η Υπηρεσία κατέβαλε αποζημίωση 750.000 δολάρια και τέσσερα χρόνια αργότερα κατεβλήθησαν 100.000 δολάρια απ’ την Καναδική Κυβέρνηση, συγχρηματοδότης και συνένοχος. Συνάγοντας συμπέρασμα, ο Κάμερον και το Ινστιτούτο του Άλαν είχαν αποτελέσει ακρογωνιαίο λίθο στην εξέλιξη πρακτικών βασανισμού μέσα σ’ ένα καπιταλιστικό πλαίσιο ολέθρου. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε με απώτερο στόχο την απάλειψη πασών αναμνήσεων προς οικοδόμηση της νέας προσωπικότητας πάνω στο νεοσυσταθέν «λευκό κι άγραφο χαρτί». Με την ηλεκτροσπασμοθεραπεία και την χορήγηση διεγερτικών-κατασταλτικών ουσιών, όπως θοραζίνη και ινσουλίνη, επιτυγχάνεται η πλήρης αποδόμηση της προσωπικότητας του ατόμου, το οποίο αν υποστεί αλλεπάλληλα ηχογραφημένα μηνύματα επιδέχεται αλλαγή συμπεριφοράς. Αξίζει να σημειωθεί πως η ηλεκτροσπασμοθεραπεία είναι μέχρι στις ημέρες μας αποδεκτή. Στις τεχνικές ανάκρισης χρησιμοποιούνται διάφορες χημικές ουσίες καθώς και η απόλυτη απομόνωση. Η «πλύση εγκεφάλου» εξασφαλίζεται με την προσωρινή άρση των αισθήσεων: απομόνωση του ατόμου, το οποίο με άκρα παγιδευμένα σε χαρτονένιους κυλίνδρους φοράει γυαλιά σκούρα και ακουστικά λευκού θορύβου, ώστε να αποστερείται των αισθήσεων και κατ’ εφαπτομένη να επαμφοτερίζει σε πέλαγο ανυπαρξίας. Ανάλογες βαναυσότητες πραγματοποιούνται τον 21ο αιώνα σε φυλακές και ιδρύματα σωφρονισμού. Όλα αποβλέπουν στην διατήρηση της Τάξης.
Πάντων θηριωδιών υπερβολή Άνθρωπος εστί…
Pages: 1 2
