Λαός, Ιδεολογίες, Κανιβαλισμός…
Ο όρος «λαός» είναι μία ομογενοποίηση των κατ’ επίφαση συγγενών. Αν θέσουμε υπό το πρίσμα τις τεράστιες αυτές μάζες θα διαπιστώσουμε αντινομικές συνευρέσεις ετερόκλητων στοιχείων. Μέσα στο μαγγανοπήγαδο του «λαού» βρίσκονται οι βολεμένοι και οι μη βολεμένοι – οι μηδενιστές και οι θρησκόληπτοι – οι ευαίσθητοι και οι μισάνθρωποι – οι ευυπόληπτοι και οι παραβατικοί. Όταν ο ένας προσπαθήσει να προσελκύσει προς το μέρος του τον άλλον, αμφότεροι θα ομιλούν για φασίζουσα συμπεριφορά. Πρόκειται για ένα μωσαϊκό με ψηφίδες πολύεδρες, που όμως συμφωνούν σ’ ένα κομβικά παράδοξο στοιχείο: συναινούν στη διασπάθιση της εργατικής τους δύναμης προς όφελος του καπιταλιστικού τρόπου εφαρμογής διευθέτησης των Νόμων.
Έχει διαφορά να επιθυμώ να παραμείνω στο έδαφος, όπου μεγάλωσα λόγω πολιτισμικών-συναισθηματικών δεσμών απ’ το να παρουσιάζω τη Χώρα, όπου βρίσκονται τα αγαθά για τα οποία έχω κοπιάσει, ως μοναδική ή πολύτιμη. Τα δικαιώματα στην ιδιοκτησία και στην κληρονομικότητα ωθούν τα άτομα στην αυτοματοποιημένη αναγωγή σε αίσθημα υπεροχής έναντι άλλων λαών. Έτσι συνδαυλίζονται οι «αλυτρωτικές ιδέες» σε κάθε κομμάτι του πληθυσμιακού ιστού απ’ άκρη εις άκρον στον πλανήτη. Ανέκαθεν η πρόκληση πολέμων συνιστούν μία νέα αγορά, η οποία αναπαράγει τα κέρδη της δίχως να αναμένει τη λήξη των εχθροπραξιών, ώστε να επέλθει οικονομική άνθιση δια μέσω της ανοικοδόμησης. Η κατάσταση Πολέμου εγγυάται έλεγχο γεωπολιτικών περιοχών μείζονος κερδοφορίας και απολήγει σε στρατιές εκπατριζόμενων αλλά και αποδόμηση κοινωνικής ενότητας. Στον αντίποδα επικουρείται η θρησκευτική ή εθνικιστική μονολιθικότητα ως κρηπίδα ευεπίφορη στον διαγκωνισμό των διακρατικών σχέσεων.
Στην ουσία πρόκειται για μία μορφή ιδιάζοντος φασισμού, κατά τον οποίο οι Δυτικές Κοινωνίες εμφορούνται από διάθεση διατήρησης ενός επισφαλή συμβιβασμού ανάμεσα στη διασφάλιση του κοινοβουλευτισμού ως δημοκρατική θεμέλια λίθο και της καταστρατήγησης βασικών δικαιωμάτων στον οικονομικό-κοινωνικό τομέα. Συγκεκριμένα γεράκια της Πολιτικής σκηνής στη Δύση διενεργούν στοχευμένες δολοφονίες επί τεραστίων μαζών σε Ανατολή με σκοπό την εξολόθρευση όσων στέκονται εμπόδιο στην υλοποίηση των σχεδίων τους και ταυτοχρόνως διασαφήνιση σε όσους προτίθενται εμπλοκή τους σε αντίσταση. Αδόκιμο να μην αναφερθεί σ’ αυτό το σημείο η ερμηνεία των γεγονότων ως απλή «παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και όχι ως εργαλειοποίηση συγκεκριμένων οικονομικών επιδιώξεων.
Μπροστά σε αυτό το καταιγιστικό φαινόμενο κυριαρχίας οι λαοί ακουμπούν την πλάτη στον τοίχο χωρίς να μπορούν να βγάλουν καν τα νύχια τους είς ένδειξη απειλής και οι Ιδεολογίες βγαίνουν απ’ τα συρτάρια, κάπως καταψυγμένες θα τολμούσα να πω, με σκοπό να επαναξιολογήσουν τη θέση τους και να διεκδικήσουν πιόνια στην πολιτική-κυβερνητική σκακιέρα του μέλλοντος μη επιτυγχάνοντας ωστόσο παρά τον περαιτέρω κατακερματισμό του κοινωνικού ιστού.
Οι Τεχνοκράτες φορούν τις γραβάτες τους και με περισσή ειδημοσύνη εκφωνούν αριθμούς που θα εγγυώνται χρηματική αποδοτικότητα, αποσπασμένη ωστόσο απ’ το γενικό πλαίσιο.
Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ακολουθούν τακτικές τρομολαγνείας με σκοπό τη διαφύλαξη των παράνομων Νόμων-την υπαγωγή της φύσης στην υπηρεσία του κέρδους. Οι άνθρωποι επηρεασμένοι απ’ τον απάνθρωπο χαρακτήρα των social media και lifestyle παρουσιάζονται ευνουχισμένοι ψυχικά με την κατάληξή τους σε ψυχοτρόπα και κενοί ενσυναίσθησης με αποτέλεσμα να ταλανίζονται σε σαρκικές απολαύσεις αλλά να μην δύνανται να πληρωθούν συναισθηματικά φοβούμενοι να αφεθούν στο βάθος των αληθινών σχέσεων.
Η Σκέψη αποσαθρώνεται μέρα τη μέρα προτάσσοντας την Τεχνολογία εις βάρος του Ουμανισμού με τον ταλανισμό της σε ανούσια ρητορική, η οποία είτε επιδιώκει να κατασκευάσει αντηρίδες σε ευρεία απεύθυνση είτε να συγκαλύψει τις ευθύνες των λαών, ώστε να τους επικαλεστεί ως μελλοντικούς του ψηφοφόρους.
Ο Ιμπεριαλισμός δεν είναι μία μαγγανεία, την οποία μας έβαλαν κάτω απ’ το μαξιλάρι ένα ωραίο βράδυ που κοιμόμασταν. Βέβαια εξυπηρετεί αρκετά αυτή η ερμηνεία αλλά όταν ομιλούμε για τον 20ο και 21ο αιώνα, κατά τους οποίους οι πλατιές μάζες έχουν πρόσβαση σε κάποια έστω υποτυπώδη και προσανατολισμένη σχολική-πανεπιστημιακή κατάρτιση, καταρρέει από μόνο του σαν επιχείρημα. Απ’ το φεουδαλικό σύστημα πέρασε η Ανθρωπότητα στον Φιλελευθερισμό δια μέσω των αστικών επαναστάσεων, κατά τις οποίες δεν διεκδικήθηκε η ποδηγέτηση της δουλείας-δουλοπαροικίας αλλά η αντικατάστασή της από άλλους τρόπους. Συνακόλουθα αναμορφώθηκε ο νομικός-οικονομικός κατακερματισμός με πρόταγμα την προαγωγή ελεύθερης διακίνησης του εμπορίου και την εγγύηση της ιδιωτικής περιουσίας. Το αστικό κράτος διακήρυττε έναν ακραίο ατομισμό, μέσα στον οποίο το άτομο και η ευημερία του είναι ο τελικός σκοπός, πράξη από μόνη της διαιρετική όσον αφορά στην κοινωνική διαστρωμάτωση. Για να μπορέσει να λειτουργήσει ανεμπόδιστα ο Οικονομικός Προγραμματισμός έπρεπε να εκτιμηθεί πρώτα η νομοτυπία του, όπερ και εγένετο με την επιστράτευση των Δικαιοσύνης-Διοικήσεως, οι οποίες θα μεταμφίεζαν τη φεουδαρχική ανισότητα σε υγιή ανταγωνισμό. Το Κράτος ωστόσο δεν μπορεί να σταθεί σαν Ιδέα αν δεν έχει υποστηριχτές, τους οποίους σαφώς και άντλησε από τις λαϊκές δεξαμενές καθιστώντας τους συνενόχους.
Ο Leonard Fourier, συγγραφέας του έργου Phalenstère, προτείνει μία κοινωνία βασισμένη στην γενική κοινοκτημοσύνη, όπως και ο Αριστοφάνης στις Εκκλησιάζουσες, αναφέροντας εύστοχα πως «…ο πολιτισμένος αγριεύει σαν προβάλλει μπρος του η ιδέα πως η Κοινωνία θα μπορούσε να βρεθεί μια μέρα δίχως Δικαστές και Δεσμοφύλακες.»
«Κράτος σημαίνει αμοιβαία εξασφάλιση ανάμεσα στις επιμέρους: στρατιωτική – δικαστική – αρχοντική – κεφαλαιοτική, με προϋπόθεση την κατανίκηση των ελευθέρων κοινοτήτων» σύμφωνα με τον Κροπότκιν. Οι ελεύθερες κοινότητες ωστόσο συνιστούν το διακύβευμα για την Αναρχία αλλά και για τον Κομμουνισμό. Εδώ κρίνεται σκόπιμη η παρέμβαση του Κορνήλιου Καστοριάδη, ο οποίος αποσαφηνίζει τη διαφορά των συλλογικοτήτων απ’ το Κόμμα των Μπολσεβίκων, το οποίο κατέληξε σε επιβολή απολυταρχικής γραφειοκρατίας. «Μια καινούρια δημοκρατική συλλογική οργάνωση, το σοβιέτ, που θα αποκτήσει εύρος ως το 1917 και θα επεκταθεί στα εργοστασιακά συμβούλια, τα οποία είναι πολύ ενεργά και σπουδαία, μετασχηματίζονται σε όργανα-παραρτήματα συγκεντρωτικής εξουσίας που καθιστά το κόμμα των Μπολσεβίκων, πράξη η οποία επιφέρει την διάλυση της Εθνοσυνέλευσης το 1918 και διαίρεση των καθηκόντων με επιχειρήματα καθαρής εργαλειακής αποτελεσματικότητας.» όπως διατείνεται ο ίδιος. Υπέρτατη διαφοροποίηση ανάμεσα στις δύο Ιδεολογίες λοιπόν είναι η πάταξη των μορφών συγκεντρωτισμού, επειδή στην αναρχική κοινωνία υπάρχει δυνατότητα διαμοιρασμού του πλούτου, ενώ στην γραφειοκρατική έκφανση του Κομμουνισμού θυσιάζεται η ελευθερία στον βωμό του Κράτους ως διαχειριστικός Οργανισμός άθροισης υπηρεσιών-αγαθών.
Appel à la lutte…
Τον Φεβρουάριο του 1934 χιλιάδες διανοούμενοι προχώρησαν στην υπογραφή μιας διακήρυξης, Appel à lalutte υπό την πρόταση του André Breton, για να δηλώσουν την αντίθεσή τους ενάντια στον ανερχόμενο Φασισμό αλλά και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που μαινόταν. Ποιητές – Συγγραφείς – Άνθρωποι των Γραμμάτων εναντιώνονταν στον άκρατο Καπιταλισμό.
Ο Arthur Rimbaud πρέσβευε πως «Το χέρι που γράφει αξίζει όσο το χέρι που οργώνει! Τι αιώνας χεριών! Ποτέ δεν θα σηκώσω το χέρι μου!» Απόσπασμα απ’ τη διακήρυξη είχε ως εξής: «Εκτός από την απίστευτη ηλιθιότητα των επιχειρημάτων που προσπαθούσαν να νομιμοποιήσουν τη συμμετοχή μας σε μιαν υπόθεση όπως ο πόλεμος, που η εξέλιξή του μας άφηνε αδιάφορους, η άρνηση αυτή κατευθυνόταν – και έχοντας ανατραφεί σε ένα τέτοιο σχολείο, δεν είμαστε τώρα ικανοί να αλλάξουμε ώστε να μην κατευθύνεται πια – εναντίον όλων των διανοητικών, ηθικών και κοινωνικών υποχρεώσεων που συνεχώς και απ’ όλες τις μεριές συσσωρεύονται στον άνθρωπο και τον συντρίβουν. Από τη διανοητική άποψη ήταν ο χυδαίος ορθολογισμός και η ‘τετράγωνη’ λογική που πριν απ’ όλα προκαλούσαν τον τρόμο και την καταστροφική ορμή μας. Από την ηθική άποψη ήταν όλα τα καθήκοντα: θρησκευτικά, πολιτικά και οικογενειακά. Από την κοινωνική άποψη ήταν η εργασία.»
Κι εδώ γεννάται το εξής απλό ερώτημα: Για να υπάρξει αλλαγή θα πρέπει να πάψουμε συλλογικά να μην ανεχόμαστε την καταπίεση. Με ποια μορφή ονειρευόμαστε ωστόσο την ελευθεριακή συνείδηση, αυτή της επιστροφής στην πρότερη ζωής μας, κατά την οποία είχαμε πρόσβαση στα συσσωρευμένα πλούτη αλλά τόσο όσο μας επιτρεπόταν απ’ τους Κεφαλαιοκράτες ή την απεμπόληση παρόμοιων πρακτικών, ώστε να συνδιαμορφώσουμε νέες συνθήκες για εμάς – για τα παιδιά μας – για το περιβάλλον;;
Φαντάζει πολύ δύσκολο να αφήσουμε τα υλικά αγαθά, να επιμείνουμε σε κατακρήμνιση των θεσμών και των Νόμων. Αυτοί οι Νόμοι είναι ωστόσο που σκοτώνουν όλα αυτά τα παιδιά στα μαχητικά αεροσκάφη, που τα αναγκάζουν να υπόκεινται στην στρατιωτική πειθαρχία για φύλαξη συνόρων, που τα σωφρονίζουν στα ιδρύματα με ειδεχθείς τρόπους, που τα καθιστούν ζητιάνους του ξεροκόμματου. Ο νομοταγής πολίτης συνιστά ακρογωνιαίο λίθο όλων των δεινών. Και είτε μπορούμε να καταβαραθρώσουμε το σαθρό οικοδόμημα αυτών των οδοφραγμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, επειδή οι άνθρωποι δεν ενώνονται ούτε χωρίζονται από οριογραμμές, είτε συνεχίζουμε να συναινούμε στον αφανισμό. Αλλά τότε να σκεφτούμε σοβαρά πως τα δάκρυά μας είναι κροκοδείλια για τα τόσα θύματα σε καθημερινή βάση.
Πανηγυρικές φιέστες εθνικής υπερηφάνειας Γκετοποίηση προσφύγων σε άσυλα Κατάδειξη διαφορών ακόμη και σε προσωπικό επίπεδο Μεταρρυθμιστικές τακτικές οπισθοδρόμησης Όλα είναι στον ίδιο ρου, χωρίς ξημέρωμα…
(Συνεχίζεται στην επόμενη σελίδα)
