Σε περιόδους κατοχικού κλοιού, η Μόρφωση περιορίζεται στα βάραθρα των υλικών-οικονομικών διαστάσεών της και η Τέχνη εγκλωβίζεται στο αβυσσαλέο χάσμα των εμπορευματοποιημένων-γραφειοκρατικών συνιστωσών της. Αμφότερες γίνονται αντικείμενο «αντιδραστικών» Δυνάμεων και δόκιμο σε αυτό το σημείο να τεθεί το ερώτημα, που πλανάται αναπάντητο, σχετικά με την επίτευξη της αυτοθέσμισής τους πέραν των εν αφθονία ανεκτών προτύπων, τα οποία καυχιούνται για μάχιμη αλλά ταυτοχρόνως τόσο απούσα παρουσία.
«Στην ηλικία των εννέα μου χρόνων, τόλμησα να πω στη δασκάλα μας, ότι αυτό, που σχεδίασε στον πίνακα, δεν ήταν ρόμβος αλλά ένα κομμάτι μπακλαβάς. Ευτυχώς με αγκάλιασε και μου εξήγησε με όση αγάπη είχε. Αν επρόκειτο για άλλον άνθρωπο με τα στενά ιδεοληπτικά «προσόντα» της στυγνής Εκπαιδεύσεως, θα είχα περάσει τη ζωή μου σε Ίδρυμα.»
Τι σημαίνει «καλλιτέχνης»;;
Ας ξεκινήσω με την ετυμολογία του όρου. Σύνθετη λέξη απ’ το κάλλος και την τέχνη. Όπου Τέχνη διίστανται οι απόψεις: Ειδικότερα ινδοευρωπαϊκής ρίζας η λέξη με αρχική σημασία το ρήμα ξυλουργώ και κατ’ επέκταση την επιδεξιότητα – ομόρριζη της λέξης τέκνο εκ του ρήματος τίκτω που σημαίνει γεννώ και κατ’ επέκταση το γέννημα. Γενικότερα ένα σύνολο υλικών – μέσων που προάγουν μία ελεύθερη δραστηριότητα με προοπτική την επίκληση στη διάνοια και στην αίσθηση. Συνακόλουθα Τέχνη συνιστά μία ανθρώπινη έκφραση της πνευματικής επεξεργασίας των εμπειριών και ανάπλασή τους.
Ο κύριος Σπύρος Γουργιώτης, αρτοποιός στο επάγγελμα προς βιοπορισμό-μέγιστος φυσιολάτρης-«τελευταίος μαθητής» στο Σχολείο, νυν συνταξιούχος. Αυθεντικός ωστόσο καλλιτέχνης!
Αποφάσισα να γράψω ένα μικρό κείμενο ως ελάχιστο φόρο τιμής στα έργα Τέχνης που παραδίδει στην περιοχή της Βοιωτίας. Τέχνη, η οποία αναμετριέται με τα υπαινικτικά στοιχεία της τεχνικής και με τις βραδυφλεγείς βόμβες της διαφθοράς, αφού παρουσιάζεται ως αντίβαρο στο μονοδιάστατο θεώρημα του Ακαδημαϊσμού προτάσσοντας το διακύβευμα της πεφωτισμένης Ερασιτεχνίας του. Ένας Ακαδημαϊσμός στείρος που ανακυκλώνει μονόπλευρα τις πολιτιστικές ικανότητες και οι οποίες με τη σειρά τους εξασφαλίζονται υπό συγκεκριμένο εύρος χρησιμοθηρικού χαρακτήρα εγχάραξης στο πολιτισμικό-οικονομικό-πολιτικό-κοινωνικό, ώστε να λειτουργήσουν ως «αποδεικτικό προελεύσεως» αλλά και ως εναρκτήριο λάκτισμα «διαιώνισης δεικτών» όσον αφορά στην «καλλιεργημένη ή καλλιεργούσα έξη». Είναι σίγουρα δύσκολο σ’ έναν Κόσμο, ο οποίος έχει εθιστεί στην διαδικασία της πιστοποίησης ακόμη και της υπάρξεώς του, ο οποίος αποτάσσει την ίδια την Τέχνη προκειμένου να την συμπεριλάβει στη διαβρωτική «αρμοδιότητα» της κερδοφορίας και κατ’ επέκταση των αργυρώνητων εκφάνσεών της, να πάψει να ασελγεί απέναντί της, αλλά πάντα υπάρχουν οι Μοναχικοί Ιππότες για να χρωματίζουν διαφορετικά τον Ορίζοντα.
«Ούτε μέσα. Ούτε έξω. Το ένα δίνει στο άλλο. Και τα δύο μαζί φτιάχνουν τον Κόσμο μας!» τοιουτοτρόπως μου εξήγησε αυτό το σκίτσο.
Ο Κόσμος μας!
Η πεμπτουσία της αλληλεγγύης, την οποία ξέχασαν οι θνητοί, να εντοπιστεί στη συνειδητή της τοποθέτηση και στην προσπάθεια μη ενσωμάτωσης της θνητότητας στην Ζωή, διότι υπό το πρόσχημα της θνητότητας ο Άνθρωπος επιβουλεύεται την οντότητά του ως χρησιμότητα. Η Σκέψη του Δημιουργού εδώ ξεπερνά τη σφαίρα της όποιας προαπαιτούμενης ειδίκευσης για να αιχμαλωτιστεί στην ενεργή ανησυχία για το Γίγνεσθαι. Πραγματεύεται με αρτιότητα τα σαφή και τα ασαφή περιγράμματα της κατάταξης των πάντων γύρω μας. Εν παραδείγματι οι πένητες δίνουν βαρύτητα στο Είναι όσον αφορά στην ένδυση-υπόδηση ενώ οι αστικές ομάδες στο φαίνεσθαι, όσον αφορά στο ίδιο στοίχημα.
Το Σκάκι! «Χυτό σε μπρούτζο και η σκακιέρα από φουρνιστό ξύλο ελιάς» όπως διατείνεται και η αντιστράτευση δεν αναδεικνύεται απ’ το χρώμα, άσπρο-μαύρο, στα πιόνια αλλά απ’ την απεικόνιση που φέρουν ως Φύση και Άνθρωποι. Μία προαιώνια και αέναη παρτίδα με τον Παιδί να έχει στη φαρέτρα του τα επινοημένα τεχνικά-τεχνολογικά όπλα του για να προσεταιριστεί τον εποικισμό της Μαμάς-Φύσης. Κραδαίνει το Παιδί τις Επιστήμες για να εκφοβίσει στην ουσία το μέλλον του. Το πρόβλημα της αντιπαλότητας δεν αντιμετωπίζεται με τη μέθοδο στατικών δεδομένων, αλλά με τη λυδία λίθο απρόοπτων δυναμικών και δοκιμασιών αισθητικής-συλλογικής-ατομικής διαθέσεως.
«Ούτε η μητέρα Φύση μπορεί να τα βάλει με το παιδί της, τον Άνθρωπο. Ούτε ο Άνθρωπος μπορεί να τα βάζει με τη μητέρα του, τη Φύση. Πυρηνικά, φυτοφάρμακα, παράνομη αλιεία, μαζί με τους πολιτικούς, στρατιωτικούς και χρήμα. Το μόνο θετικό στοιχείο στην ομάδα των ανθρώπων, ο εδώ και χιλιάδες χρόνια συσσωρευμένος πολιτισμός του, που δεν λέει να τον χρησιμοποιήσει για να ωφεληθεί. Σύμβολο αυτού του πολιτισμού, εδώ στο σκάκι και στην ομάδα των ανθρώπων, ο Πύργος, το στοιχείο της Άμυνας φτιαγμένος με τα μαθηματικά, την αρχιτεκτονική, την φιλοσοφία, την μουσική. Πάντως μ’ αυτό το σκάκι δεν παίζουμε ποτέ, γιατί όποιος και να νικήσει θα είναι ένα άσχημο τέλος. Εμείς πρέπει να κατανοήσουμε ότι δεν έχουμε θέση σ’ ένα τέτοιο παιχνίδι.» λέει ο ίδιος.
Ο Χορός των κλώνων είναι ένα ξυλόγλυπτο, το οποίο φιλοτεχνήθηκε απ’ τον ίδιον το 2004. Οι δύο κλώνοι, η αποτύπωση των οποίων αντανακλούν διαφορετικές όψεις του κρότου εμπνεύσεως παρά την τελική ενσωμάτωσή τους στην αρχική Ιδέα, σφιχταγκαλιάζονται για να στήσουν τον αιώνιο μυστικό χορό. Η Χήνα παρεμφαίνει το σύμβολο της Δημιουργίας.
