Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς
τους ίδιους. Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς·
και μες στα ίδια σπίτια αυτά θ’ ασπρίζεις.
Είναι πολύ δύσκολο να κατανοηθούν οι μηχανισμοί, κατά τους οποίους καθορίζεται η οικοδόμηση ενός συνόλου οικημάτων, αφού χρειάζεται επισταμένη μελέτη της ιστορικής-πολιτισμικής-οικονομικής κρηπίδας, πάνω στην οποία σκαριφίζεται ο φέροντας σκελετός της.
Η βαθύκρημνη έκφανση του σχεδιασμού, ώστε να αποφευχθεί διολίσθηση σε θεωρητικά σχήματα υψηλής αφαίρεσης και γενικεύσεων περί παραγωγής ή διαφοροποίησης κέντρου-περιφέρειας, θα μπορούσε να ιχνηλατηθεί, σύμφωνα με τους αναλυτές «κοινωνικής γεωγραφίας» Paul Knox και Steven Pinch, στον εντοπισμό τεσσάρων τύπου αναδίφησης:
-
Η «ποσοτική προσέγγιση=quantitative approach». Πρόκειται για το άθροισμα γραφημάτων-χαρτών-πινάκων, κατά τη μελέτη των οποίων ο εκάστοτε αναλυτής αποπειράται να αποδώσει τη «λειτουργιστική κοινωνιολογία=functionalist sociology» των οικιστικών συνομαδώσεων παραμένοντας ταυτοχρόνως αμέτοχος στην «αξιολόγηση». Η Donna Haraway, θεωρητικός της Γνωσιολογίας, αντιπαρέρχεται ωστόσο τονίζοντας πως η «καρτεσιανή προσέγγιση», όπως συχνά προσαγορεύεται η εν λόγω τεχνική, δεν διέπεται από ουδετερότητα αλλά αντανακλά την οπτική του ερευνητή, ο οποίος δια μέσω της χρήσης αποπροσανατολιστικών ενίοτε εννοιών γέρνει προς επίρρωση της δόμησης.
-
Η «συμπεριφορική προσέγγιση=behavioural approach». Αφορά σε ερμηνευτικά εργαλεία Κοινωνικής Ψυχολογίας, τα οποία επιχειρούν εξέταση του «Κανονιστικού πλαισίου», στο οποίο υπόκειται η δραστηριότητα της «ανθρώπινης ψηφίδας» των οικιστικών συμπλεγμάτων, και της «λειτουργιστικής φαινομενολογίας», κατά την οποία η «ανθρώπινη ψηφίδα» αποκτά συγκεκριμένη αντίληψη του κόσμου.
-
Η «στρουκτουραλιστική προσέγγιση=structuralism». Άπτεται διαδικασιών «αφαιρετικού λογισμού» εστιάζοντας στις «οικουμενικές πολιτισμικές δομές», οι οποίες προϋπάρχουν στο σώμα κάθε ξεχωριστής πολιτισμικής οντότητας. Στον συγκεκριμένο τρόπο διερεύνησης υφέρπει η Μαρξιστική διατύπωση πως: «η οικιστική δόμηση υπόκειται στην διαταξική πάλη, επειδή υπάρχουν οι γειτονιές των κατόχων του κεφαλαίου και οι γειτονιές των εργατών». Η «στρουκτουραλιστική προσέγγιση» εναντιώνεται στις δύο προηγούμενες, αφού δυσπιστεί σχετικά με την επιφανειακή καθημερινότητα και τον προφανή κόσμο υπογραμμίζοντας τους επιτακτικούς περιορισμούς στην οργάνωση ενός κοινωνικού συνόλου αλλά αδυνατεί να συλλάβει το «δρων υποκείμενο=human agency» ως μεθοδικότητα του ανθρώπου να παρεμβαίνει στο πεπρωμένο του δηλώνοντας την εθνότητά του-την ηλικία του-τη σεξουαλικότητά του-την αναπηρία του-το θρήσκευμά του, σύμφωνα με τα οποία εκπροσωπούνται τα «χωροταξικά συμφέροντα».
-
Η «μετάστρουκτουραλιστική προσέγγιση=poststructuralist approach». Επιλαμβάνεται των «λόγων=discourses» αναπαράστασης της εξωτερικής πραγματικότητας. Καταφρονεί όλες τις προηγούμενες μεθόδους και δεν στέκεται στην απλή ταξική σύγκρουση αλλά προχωρεί σε συγκερασμό πολλών μεταβαλλόμενων και ασταθών παραγόντων, όπως γλώσσα-επιρροές από τη διαφήμιση-μουσικά ακούσματα-θεωρητικά ερεθίσματα-αναπηρίες-σεξουαλικούς προσανατολισμούς-επισταμένη συνεκτίμηση των επιβολών, οι οποίοι παράγοντες προσδιορίζουν τη διερεύνηση ή συρρίκνωση των ανισοτήτων. Αποπειράται να αποκαθηλώσει τα νοήματα που προωθούν οι λέξεις ως «μη έγκυρα προς αναπαράσταση της εξωτερικής πραγματικότητας» αλλά ως «διαμορφωτές πλαισίου μέσω υποκείμενων υποθέσεων».
Και οι τέσσερις τύποι προσέγγισης αμφιταλαντεύονται ανάμεσα στην αντινομία του «Οικονομικού Ντετερμινισμού=economic determinism», ο οποίος θεωρεί την κοινωνική μορφή επακόλουθο της οικονομικής οργάνωσης μιας οικιστικής εστίας, και του «Πολιτισμικού Ντετερμινισμού=culturalization of the economy», ο οποίος διατείνεται πως η πολιτισμικές τάσεις καθόρισαν την κοινωνική μορφή.
