Στις Ακρώρειες της Μοναξιάς

Η Ευαγγελία Τυμπλαλέξη στο εργαστήρι του συγγραφέα

Η ιδιότητα της γυναίκας συνεχίζει να τίθεται υπό το μικροσκόπιο, όχι ως χαρακτηρισμός πρωτογενούς και μη επιδεχόμενης «διορθώσεων», αλλά ως μεταβλητή, η οποία συνιστά κρηπίδα για οιοδήποτε θρησκευτικό-πολιτικό δόγμα στην πολυδιάστατη πορεία του ιστορικού «γίγνεσθαι». Παραδόξως εγκολπώνεται και η ίδια την αναγκαιότητα της επιβολής περιθωρίων, μέσα στα οποία της επιτρέπεται να ενεργεί, ανάλογα με την εποχή και το πολιτικό σύστημα, το οποίο ορίζει τη σεξουαλικότητα και την συμπεριφορά  της.

Εύκολα θα μπορούσαμε να αντιπαραβάλλουμε την κατάσταση του εργάτη. Δεν είχε ποτέ, όπως μαρτυρεί ο Λένιν, τη θεωρητική ικανότητα ιδεολογικού σχεδιασμού, απλά γνωρίζει την αδικία μέσα απ’ τις εργασιακές σχέσεις. Με τον σοσιαλισμό βρέθηκε ν’ αποκτά ηγέτη τους σοσιαλιστές διανοούμενους, εκ των οποίων ξεπήδησαν αρχηγοί της εργατιάς συμμεριζόμενοι τα δικαιώματά της χωρίς να ανήκουν ωστόσο ταξικά στους κόλπους της.

Η ίδια αντίφαση και οφθαλμοφανής κατάσταση διαπιστώνεται στα «φεμινιστικού τύπου» κινήματα, τα οποία ανοίγουν διαύλους επαναστάσεων στο όνομα της Γυναίκας, με την ίδια ταυτοχρόνως να βρίσκεται στη θέση του αχθοφόρου ιδεολογιών ή συμφερόντων άλλων.

Αν θα θέλαμε να εντρυφήσουμε γενικά στη ζωή του μοναχικού ανθρώπου, θα λέγαμε ότι αυτή είναι διάστικτη από μεταστροφές, που αρχίζουν σε στιγμές κρίσης και συνεχίζουν με την πεποίθηση πως η κρίση πηγάζει απ’ τον εαυτό του. Είναι σαν να βρίσκεται σε συνεχή κι ισόβιο αγώνα με την ίδια του τη φύση. Διάφορα διλήμματα, τα οποία εισβάλλουν απρόσκλητα κι απροειδοποίητα στη σκέψη, τον κατατρύχουν, αφού πρόκειται για αινίγματα που επιβάλλονται μόνα τους κι αιχμαλωτίζουν τον λογισμό σε γρανάζια καθοριστικής εμπειρίας.

Ο Ποιητής είναι άνθρωπος μοναχικός και οικοδομεί εντέχνως μια υβριδική σφαίρα ιδιωτικής αυτονομίας, αναδεικνύοντας τον θεμελιακό χαρακτήρα της ανεξάρτητης πολυμορφίας του, καταθέτοντας τις ψηλαφητές και ταυτοχρόνως άθικτες ενστάσεις του, αποφεύγοντας την υπέρμετρη όξυνση αντιθέσεων. Όσο κι αν παρεμβαίνει ο εντριβής προς άμβλυνση επαμφοτεριζόντων αναλύσεων, το αίτημα απορρίπτεται αίφνης, αφού υποδηλώνει άρνηση της ιδιότητάς του ως έλλογου όντος. Οι άνθρωποι προξενούν κακό στους συνανθρώπους από μίσος-φθόνο-παραφροσύνη. Η ποίηση θλίβεται με σοβαρότητα λοιδορώντας τα κακώς κείμενα εκμεταλλευόμενη δύσπεπτα και δυσνόητα σχήματα μεταφοράς, αρνούμενη ταυτοχρόνως να υπηρετήσει ηθικούς σκοπούς, αφού κάτι ανάλογο θα απομείωνε την ισχύ της. Η αμοιβαία σχέση ανάμεσα στις αφηρημένες έννοιες της διάνοιας και τις εικόνες των αισθήσεων ή της φαντασίας είναι πράγματι ένα ισχυρό θέμα μεθερμήνευσης. Οι εικόνες αποσυνδέονται πλήρως από κατάλοιπα πεποιθήσεων ή ηθικών σκοπιμοτήτων. Τα πάντα θέτονται σε «φαινομενολογική αναγωγή» ακυρώνοντας θέσφατες εντολές, αφού δεν απεικονίζονται ποτέ σε επιστημονικά κείμενα και κατ’ επέκταση δεν αποφαίνονται δίκην εμπειρογνώμονα.

Ο Ποιητής διεξέρχεται ενδιάθετες κραυγές, συνιστώντας ασύμμετρη απειλή για κάθε μορφή εξουσίας. Ορθολογιστές κι Εμπειριστές διαφωνούν για το αν, στο βιβλίο του νου, η προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στα κείμενα που παρέχει η διάνοια ή στις εικόνες που παρέχουν οι αισθήσεις. Ο Καντ υποστήριξε πως δεν μπορούμε μόνο με την εποπτεία να κατανοήσουμε τον κόσμο, ούτε μόνο με την νόηση, αλλά μέσα απ’ τη σύνθεση εποπτείας και έννοιας μπορούμε να φτάσουμε στη γνώση.

Ο Ποιητής δεν αποτελεί παρά ένα «εμπειρικό εγώ»  του ενδεχομενικού κόσμου και μόνο ως φύσει καθαρού υποκειμένου αποκαλύπτεται η ουσιώδης φύση του. Το υπερβατολογικό εγώ αυτοσυγκροτείται δημιουργώντας διαδοχικά τα αντικείμενα της επίγνωσης για να ενοποιηθούν χάρη στην οργανωτική του δύναμη. Μετά από πολύωρη ψηλάφηση στο σκοτάδι, ο ποιητής αναζητά τα αίτια. Η Ποίηση δεν μπορεί να ευδοκιμήσει σε περιόδους διακυβέρνησης αμείλικτων και δεσποτικών πρακτικών ή όταν το κοινό αποπειράται να κατανοήσει τη γλωσσική αλληλουχία ως έκφραση ορθολογικής δραστηριότητας και χωρίς να αποδεσμεύει την πορεία της προσωπικής ζωής του συγγραφέα απ’ το κείμενό του. Η διαδικασία της αναγωγής κατευθύνεται διττά: προς τον ίδιο τον σκεπτόμενο-γράφοντα και  προς τον σκεπτόμενο-δέκτη. Τόσο η προθετικότητα συγγραφής όσο και αυτή της ανάγνωσης οφείλει να τίθεται εντός παρενθέσεως, όπως και οιαδήποτε επιστημονική έννοια προσεγγίσεως ή κριτικής σάρωσης του κειμένου…

 

 

*Το  κείμενο  συνιστά  την  εισαγωγή,  της  ποιητικής   συνθέσεως  «Στις  ακρώρειες  της  Μοναξιάς»  της  Ευαγγελίας  Τυμπλαλέξη,  το  οποίο  τέθηκε  σε  κυκλοφορία  τον  Μάρτιο  του  2017  απ’  τις  εκδόσεις  Ωρίωνας.

Pages: 1 2

Leave a Reply